نشریۀ اینترنتی نهضت مقاومت ملی ایران

N A M I R

صفحه نخست ◄

۶ ژانویه ۲۰۱۳

روزشمار دولت بختیار

سه شنبه سوم بهمن ماه ۱۳۵۷

سعيد بشيرتاش

روزشمار يك انقلاب، كارى است كه چهار سال پيش [۲۰۰۹] به صورت مشترك با ابراهيم نبوى انجام دادم. روال كار اين بود كه دوره هايى از اين مجموعه را ابراهيم نبوى انجام مى داد و دوره هايى را نيز من. يكى از دوره هايى را كه من نوشتم، از ١۶ دى تا ٢٢ بهمن و مقارن با دوران نخست وزيرى شاپور بختيار است. در اينجا مى توانيد اين روزشمار را بخوانيد.

نورالدين كيانورى

سر خط ها:

آیت الله خمینى: زنان اگر کاری بر خلاف عفت بخواهند کنند جلوگیری خواهد شد.

رضا علامه زاده: می خواستیم فرح را به گروگان بگیریم.

کیانوری: بین سوسیالیسم علمی و اسلام تفاوت عمده ای وجود ندارد.

حزب توده: برنامه سیاسی آیت الله خمینی با برنامه حزب توده مطابقت دارد

دیدار بازرگان و بهشتی با تیمسار قره باغی و تیمسار مقدم

آیت الله خمینی: زنان اگر کاری بر خلاف عفت بخواهند کنند جلوگیری خواهد شد

خبر مصاحبه اطلاعات با آیت الله خمینی به عنوان تیتر اول این روزنامه در صفحه یک آن زیر عنوان » مصاحبه اطلاعات با امام خمینی» آمده است و زیر آن با حروف درشت در سه خط نوشته شده است: «برای نخستین بار جزییات سیاست جمهوری اسلامی بطور مستقیم و بدون واسطه خبرگزاری ها و نقل قول از نزدیکان، از زبان امام خمینی در شماره امروز». با حروفی کوچکتر نیز نوشته شده: «متن مصاحبه از روی نوار بطور کامل و دقیق پیاده شده».

نماینده اطلاعات در این مصاحبه منصور تاراجی و نوشابه امیری نیز خبرنگار کیهان بود.

س ـ نخستین اقدام شما در بازگشت به ایران که روز جمعه آینده پیش بینی شده چه خواهد بود؟ و آیا اعضای کمیته انقلابی قبلا اعلام خواهند شد یا نه؟

ج ـ اولین اقدام من نصیحت به ملت عزیز ایران است و انشاءالله اگر امکان باشد در بهشت زهرا، راه خودمان را اعلام می کنیم و کارهایی را که مقدمتا باید انجام داد، اعلام خواهیم کرد.

س ـ شکل طبقاتی شورا آیا از طبقات کارگر، روشنفکر انقلابی اسلامی، چه خواهد بود و دهقانان در آن خواهند بود یا اکثر اعضای این شورا روحانیون می باشند؟

ج ـ خیر، اکثر از روحانیون نخواهد بود بلکه روحانیون هم مثل سایر طبقات نماینده خواهند داشت.

س ـ ممکن است خطوط اساسی حکومت اسلامی را در زمینه اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی به طور خلاصه بفرمایید؟

ج ـ اینها اموری نیست که بتوانم الآن برای شما تشریح کنم. اسلام هم آزادی خواهد داد و هم توجه به اقتصاد خواهد کرد و هم توجه به سایر احتیاجات کشور که باید کارشناسان در این موارد به موقع اقدام کنند.

س ـ منظور این است که در حکومت اسلامی، ملی شدن صنایع قطعی خواهد بود یا نه؟

ج ـ این مسئله هم باید مورد مطالعه قرار گیرد.

س ـ ممکن است بفرمایید، اقلیت هایی که در ایران وجود دارند، در حکومت اسلامی چه وضعی خواهند داشت؟

ج ـ اقلیت های مذهبی در اسلام احترام دارند و آنها هم مثل سایر اقشار ملت با رفاه در آنجا زندگی خواهند کرد و هیچ گرفتاری برای آنها نخواهد بود.

س ـ در مورد آزادی بیان و عقیده شما چه حدودی را در نظر دارید؟ آیا فکر می کنید باید محدودیت هایی قایل شد یا نه؟

ج ـ اگر چنانچه مضر به حال ملت نباشند، بیان همه چیز آزاد است، چیزهایی آزاد نیست که مضر به حال ملت ما باشد.

س ـ آیا فکر می کنید که گروه های چپ و مارکسیست که در ایران هستند، آزادانه فعالیت خواهند داشت؟

ج ـ اگر مضر به حال ملت باشد، جلوگیری می شود، اگر نباشد و فقط اظهار عقیده باشد، مانعی ندارد.

س ـ یعنی منظورتان این است که احزاب آزاد خواهند بود یانه؟

ج ـ همه مردم آزادند، مگر حزبی که مخالف با مصالح مملکت باشد.

س ـ نقش زنان در حکومت اسلامی چگونه خواهد بود؟ آیا مثلا در امور کشور هم شرکت خواهند داشت، برای مثال وزیر و وکیل خواهند شد؟ البته اگر استعداد و لیاقتی نشان دهند.

ج ـ در مورد اینگونه مسایل، حکومت اسلامی تکالیف را معین می کند و الآن وقت اظهار نظر در این زمینه ها نیست. زنان همچون مردان در ساختن جامعه اسلامی فردا شرکت دارند. آنان از حق رای دادن و رای گرفتن برخوردارند. در مبارزات اخیر ایران، زنان ایرانی نیز سهمی چون مردان دارند. ما همه گونه آزادی را به زن خواهیم داد. البته جلوی فساد را می گیریم و در این مورد بین زن و مرد فرقی نیست.

در اینجا خانم نوشابه امیری خبرنگار کیهان سوال می کند:

س ـ چون مرا به عنوان یک زن پذیرفته اید، این نشاندهنده این است که نهضت ما یک نهضت مترقی است. اگر چه دیگران سعی کردند نشان دهند که عقب مانده است. فکر می کنید به نظر شما آیا زنان باید حتما حجاب داشته باشند؟ مثلا چیزی شبیه روسری داشته باشند یا نه؟

ج ـ اینکه من شما را پذیرفته ام، من شما را نپذیرفته ام، شما آمده اید اینجا و من نمی دانستم که شما می خواهید بیایید اینجا و این هم دلیل بر این نیست که اسلام مترقی است که به مجرد اینکه شما آمدید اینجا اسلام مترقی است. مترقی هم به این معنا نیست که بعضی زنها یا مردهای ما خیال کرده اند. مترقی به کمالات انسانی و نفسانی است و با اثر بودن افراد در ملت مملکت است، نه اینکه سینما بروند و دانس بروند و اینها ترقیاتی است که برای شما درست کرده اند و شما را به عقب رانده اند و باید بعدا جبران کنیم. شماها آزادید در کارهای صحیحی، در دانشگاه بروید و هر کاری را که صحیح است بکنید و همه ملت در این زمینه ها آزادند، اما اگر بخواهند کاری بر خلاف عفت بکنند و یا مضر به حال ملت و خلاف ملیت بکنند، جلوگیری می شود و این دلیل بر مترقی بودن است.

س ـ شکل مالکیت در حکومت اسلامی و بخصوص مالکیت ارضی چگونه خواهد بود؟

ج ـ اینها بعدا روشن خواهد شد.

س ـ به نظر شما وضع روزنامه ها چگونه باید باشد؟

ج ـ روزنامه هایی که مضر به حالت ملت نباشند و روزنامه هایی که نوشته شان گمراه کننده نباشد آزادند.

س- چون بعضی گروههای کوچک نقطه نظرهای شخصی خود را بر ایران تحمیل کرده اند، بر اساس نامه ها و تلفن هایی که می شود، بعضی ها می گویند که ما از زیر چکمه استبداد به زیر نعلین استبداد می رویم.

ج – آنها عُمّال شاه هستند. آنها که این حرفها را می زنند سالهاست که می زنند و اینها را شاه به آنها دیکته کرده است و آنها به شما می گویند برای اینکه بخواهند شاه را برگردانند. به آنها بگویید شاه دیگر برنمی گردد و شما اگر حکومت اسلامی را ببینید خواهید دید که دیکتاتوری در اسلام اصلا وجود ندارد.

لازم به يادآورى است كه خانم نوشابه اميرى كه وابسته به طيف چپ و از طرفداران جدى آيت الله خمينى بود، سالهاى سال انجام اين مصاحبه را بزرگترين افتخار خود مى دانست. روزنامه كيهان در دوران انقلاب به طور كامل زير كنترل حزب توده ايران قرار گرفته بود و رحمان هاتفى رييس سازمان زيرزمينى و مخفى اين حزب، سردبيرى روزنامه كيهان را برعهده داشت.

علامه زاده: می خواستیم فرح را به گروگان بگیریم

رضا علامه زاده که به جرم توطئه سوءقصد علیه خاندان سلطنت به حبس ابد محکوم شده بود و در پاییز گذشته به همراه گروهی دیگر از زندانیان سیاسی از زندان آزاد شد، در روزنامه اطلاعات نوشت: » گروه دوازده نفری که در زمستان سال ١٣۵٢ محاکمه شدند و من هم یکی از آنها بودم، در واقع از دو گروه مجزا تشکیل شده بود. اتهام گروه دوم که من هم جزو آنها بودم، تلاش برای گروگان گرفتن فرح بخاطر آزادی زندانیان سیاسی بود.

ساواک برای پنهان کردن هدف گروه از طریق شکنجه و جعل پرونده اتهام گروه را ترور ولیعهد جلوه داد و دادگاه سرنیزه که خود غلام حلقه به گوش ساواک بود، این اتهام را پذیرفت. معروف ترین فرد در گروه ١٢ نفری که در سال ١٣۵٢ محاکمه شدند، خسرو گلسرخی بود که به اعدام محکوم شد. دیگر اعضای این گروه نیز هدف گروه را ربودن و گروگان گرفتن فرح دیبا ملکه و رضا پهلوی ولیعهد ایران که در آنزمان ١٣ سال داشت اعلام کرده اند و نه ترور ولیعهد.

رضا علامه زاده با بیان این جمله که » شلاق ساواک خون زندانیان سیاسی را با یکدیگر ترکیب کرده است» به وضع خود در زندان اشاره کرد و گفت که اتهاماتی که از آغاز دستگیری به من وارد کردند، واهی و بی اساس بود و چون جرمی هم مرتکب نشده بودم، هرگز تقاضای عفو هم نکردم. وی در مورد بخشی از خاطرات دوران زندانش گفت: » برایم هیچ چیز ناگوارتر از این نبود که دایم ماموران ساواک تهدید می کردند که همسرم را به زندان می آورند. با چنین تصوری لبخند هر مامور، سراپایم را غرق در وحشت می کرد. این روحیه متزلزل من در روزهای نخست زندان بود و بعدها دریافتم که ترس من و امثال من زمینه ها را برای تشدید شکنجه ها و تحقیرها مهیا می کند و دریافتم که زندان سیاسی چنان انسانی می سازد که در برابر هیچ شکنجه و فشاری خم نمی شود.»

رضا علامه زاده که قبل از انقلاب در تلویزیون ملی ایران به فیلمسازی و بخصوص ساخت فیلمهای مستند می پرداخت، پس از انقلاب و بعد از ساخت سه فیلم مستند در ایران، به دلیل بحران های سیاسی دهه شصت مجبور به ترک ایران شد و در هلند به فیلمسازی پرداخت و بیش از سیاست در حوزه فرهنگی و هنری فعالیت می کند.

کیانوری: بین سوسیالیسم علمی و اسلام تفاوت عمده ای وجود ندارد

نورالدین کیانوری دبیر کل حزب توده در مصاحبه ای با مجله نیوزویک گفت که: بین سوسیالیسم علمی و اسلام تفاوت عمده ای وجود ندارد. کیانوری در این مصاحبه از اقدامات آیت الله خمینی ستایش کرده و می گوید: رهبر شیعیان علاقه و تمایل طبیعی ما را جلب کرده اند و حزب توده به مقاصد ترقی خواهانه نهضت ایشان ارج می گذارد و از ابتکار های رهبر شیعیان در باره اعلام جمهوری، پایان دادن به رژیم سلطنت، تشکیل یک مجلس موسسان و بهره برداری از ثروت های ملی برای رفاه عمومی پشتیبانی می کند.

برنامه سیاسی آیت الله خمینی با برنامه حزب توده مطابقت دارد

حزب توده با انتشار بیانیه ای در پاریس اعلام داشت که برنامه سیاسی آیت الله خمینی در مرحله کنونی برای پیشرفت جامعه ایران با برنامه حزب توده «مطابقت» دارد. حزب توده در این اعلامیه اعلام می دارد که ابتکار آیت الله خمینی را برای تشکیل یک شورای انقلاب اسلامی تایید می کند. حزب توده بیانیه ها و اظهارات آیت الله را در محکوم کردن مداخله آمریکا و تشکیل یک جمهوری بی طرف و غیر متعهد را تایید می کند و اعلام می دارد که برنامه سیاسی آیت الله خمینی در مرحله کنونی برای پیشرفت جامعه ایران با برنامه حزب توده «مطابقت» دارد.

در اعلامیه اضافه شده است که تنها با اتحاد و همبستگی همه نیروهای ضد امپریالیستی و هوشیاری ملت می توان نقشه های مکارانه امپریالیسم را نقش بر آب کرد و از خطر یک کودتا در کشور جلوگیری نمود. در صورتی که امپریالیست ها، رهبران رژیم ضد ملی و ضد دموکراتیک و ستاد ارتش در صدد دست زدن به توطئه تازه ای باشند این توطئه را تنها با کمک ملت مسلح می توان شکست. حزب توده تایید کرد از هر دولتی که خط مشی سیاسی آیت الله را آنطور که در مصاحبه های خود تاکید کرده اند به کار بندد، پشتیبانی خواهد کرد.

دیدار بازرگان و بهشتی با تیمسار قره باغی و تیمسار مقدم

امیر انتظام و میناچی به استمپل مامور سفارت آمریکا در تهران گفته اند که نهضت آزادی مصرانه می خواهد که ملاقاتی بین آیت الله بهشتی و مهندس بازرگان با تیمسار مقدم و تیمسار قره باغی برای مذاکره در مورد بازگشت آیت الله خمینی ترتیب دهد. آنها از آمریکا می خواهند که ارتش را در مورد این ایده خوب متقاعد کند. استمپل به هر دو می گوید که دولت آمریکا این کار را شروع کرده و ادامه خواهد داد.

امیر انتظام در مورد امور سیاسی گفت که بهترین راه حل این است که آمریکا به بختیار فشار بیاورد که مجلس و شورای سلطنت استعفا دهند و راه را برای جنبش اسلامی باز کنند. ولی استمپل جواب داد که آمریکا اینکار را نه می تواند و نه مفید است که بکند. امیر انتظام گفت که این تنها راه برای اجتناب از خونریزی و کودتاست. و استمپل جواب داد که هنوز بهترین راه حل، مصالحه است، چون بختیار مشروعیت دارد. قره باغی می گوید که پیشنهاد این دیدار را تیمسار مقدم به وی داده است ولی وی گفته است که پیشنهاد هایزر برای دیدار با بهشتی و بازرگان را نیز نپذیرفتم چرا که ما به آنها کاری نداریم. ولی مقدم جواب می دهد که حالا وقتش رسیده است که این دیدار انجام گیرد.

نامه سرگشاده ناصر مکارم به آقای بختیار

نامه آیت الله ناصر مکارم شیرازی به شاپور بختیار در روزنامه سوم بهمن ماه ١٣۵٧ اطلاعات منتشر شد. این نامه که تحت عنوان » دولت شما فقط یک عیب دارد!» چاپ شده است، کمابیش شبیه بسیاری از نامه های مطبوعاتی ایت الله مکارم شیرازی قبل و بعد از انقلاب است. در نامه مکارم شیرازی آمده است:

درست است که شما مرغ طوفانید اما این بار طوفان نیست » صاعقه» آتش زاست، باید از آن » اندیشه» کنید! من هم برنامه دولت جنابعالی را در جرائد خواندم.

این برنامه صرف نظر از اینکه قسمت مبهمی از دردهای اصلی مردم این کشور در آن فراموش شده بود، مانند:

١- مساله موضع ما در برابر بعضی از ابرقدرتهائی نفتخوار همچون آمریکا که سالیان دراز در این منطقه منافع کلان و نامعقول داشته اند.

٢- مساله فئودالیزم صنعتی که بر قسمت عمده صنایع ما سایه افکنده و یکی از علل تقسیم جامعه ایرانی به یک اقلیت «ثروتمند» و یک اکثریت «فقیر» شده.

٣- مساله قوانین مخالف اسلام که متاسفانه هنوز در لابلای قوانین ما فراوان است.

۴- مساله چگونگی بهره برداری از منابع عظیم نفت و طرز فروش آنها و همچنین چگونگی مصرف درآمد حاصل از آنها…

۵- مساله کسانی که در صد ماه اخیر دست به کشتار دسته جمعی مردم بیدفاع و بیگناه زده اند، جالب اینکه شما عنوان «شهید» را برای آنها پذیرفته اید، حتی می خواهید قانونی در این زمینه از مجلس بگذرانید اگر با اینهمه استعفا مجلس برای شما بماند، با این حال هیچ سخنی از کسانی که گروه عظیم را شهید کرده اند نگفته اید (این به آن می ماند که شما به شهیدان کربلا عشق بورزید و اما نسبت به شمر و ابن زیاد و یزید هم احساسات غیر دوستانه نداشته باشید) :

همچنان صرف نظر از اینکه: قسمت قابل ملاحظه از برنامه جنابعالی جنبه «عدمی» و می دانیم «کار عدمی» سهل و آسانی است و از همه کس ساخته است، مانند:

١- عدم سانسور در مطبوعات

٢- عدم دخالت دولت در امر دانشگاهها

٣- عدم دخالت در امور تجارت مگر به عنوان برنامه ریزی

۴- عدم دخالت در امر صنعت مگر صنایع مادر (مانند صنعت نفت و گاز و ذوب آهن)

۵- عدم تمرکز در کلیه امور کشوری… و مانند آن

هرگاه از همه اینها صرف نظر کنیم، تیترهای برنامه های شما جالب است اما … اما یک عیب دارد: و آن اینکه شما با کدام نیرو و قدرت می خواهید این برنامه ها را عملی کنید؛ روحانیت مخصوصا زعیم بزرگ آیه الله العظمی خمینی که صریحا دولت شما را غیر قانونی شمرده اند. جبهه ملی و سیاستمداران وابسته به آن که قبل از نخست وزیری به جنابعالی «رای کبود» دادند، مردم که با شمار کوچه و خیابان و پشت بامها قول «عدم همکاری» به شما دادند.

ادارات هم که غالبا در اعتصابند و ادامه اعتصابشان دلیل روشنی بر مخالفت آنهاست. ارتش هم که می گویند تمایل چندانی به شما ندارد و اگر هم که داشته باشد بحکم قانون باید در سیاست دخالت نکند فقط حافظ مرزها باشد. بنابراین شما می مانید و هیئت دولتتان که آنها هم رویه استعفا می روند. اما اگر آنچه در روزنامه ها می نویسند راست باشد که دولت آمریکا پشتیبان و مدافع شماست، این نه تنها شما را از این گرداب عظیم رهایی نمی بخشد بلکه بزرگترین عامل شکست شما همین است.

به علاوه این موضوع نشان می دهد که بعد از اینهمه غوغای عالمگیر هنوز سیاستمداران آمریکا خبر ندارند در ایران چه خبر است و سازمان سیاشان باز هم گرفتار همان اشتباهات گذشته است. درست است که شما مرغ طوفانید اما توجه داشته باشید صاعقه آتش زا است که باید از آن » اندیشه» کنید. به هر حال آنچه مسلم است و خودتان هم کم و بیش احساس کرده اید پایگاهی در میان مردم برای شما نیست و همین است یک عیب شما! و نیز همین است دلیل غیر قانونی بودن حکومت شما!

بنابراین چه بهتر که بقیه برنامه خود را نیز درهمان شکل عدمی یعنی «عدم دخالت در هیچ چیز» عرضه کنید و راه را برای پیشروی ملت ما به سوی هدفشان باز گذارید. متشکرم!

منبع: سرزمین من

یادداشت های دکتر سعید بشیرتاش

◄ روزشمار دولت بختیار – چهارشنبه چهارم بهمن ماه ۱۳۵۷

◄ روزشمار دولت بختیار – دوشنبه دوم بهمن ماه ۱۳۵۷

_______________________________________________________________

مقالات منتشر شده الزاما نقطه نظر، بيانگر سياست و اهداف نشریۀ اینترنتی نهضت مقاومت ملی ایران نميباشند.

حق ويرايش اخبار و مقالات ارسالی برای هیئت تحریریۀ نشریه محفوظ است.

صفحه نخست ◄