نشریۀ اینترنتی نهضت مقاومت ملی ایران

N A M I R

صفحه نخست ◄

۶ ژانویه ۲۰۱۳

روزشمار دولت بختیار

دوشنبه هجدهم دی ماه ۱۳۵۷

سعيد بشيرتاش

روزشمار يك انقلاب، كارى است كه چهار سال پيش [۲۰۰۹] به صورت مشترك با ابراهيم نبوى انجام دادم. روال كار اين بود كه دوره هايى از اين مجموعه را ابراهيم نبوى انجام مى داد و دوره هايى را نيز من. يكى از دوره هايى را كه من نوشتم، از ١٦ دى تا ٢٢ بهمن و مقارن با دوران نخست وزيرى شاپور بختيار است. در اينجا مى توانيد اين روزشمار را بخوانيد.

نامه ارتش به نخست وزیر درباره مطبوعات

امروز از سوی ارتشبد قره باغی رییس ستاد بزرگ ارتشتاران نامه ای به شاپور بختیار نخست وزیر ارسال گردید که در آن از وی خواسته شد که از اتهامات دروغ مطبوعات به ارتش جلوگیری شود.

در این نامه آمده است که به دنبال اعلام آزادی کامل مطبوعات توسط دولت و آغاز به نشر روزنامه ها، «در این جراید بطور مشروح و مفصل مطالب خلاف واقعی علیه ارتش شاهنشاهی درج نموده اند که این مطالب خلاف واقع شدیدا در روحیه پرسنل اثر سوء بخشیده است. لذا مراتب بدینوسیله به استحضار می رسد تا به نحو مقتضی وسایل ارتباط جمعی را توجیه نمایند که از هر گونه اقدام یا اعلامی که موجب تضعیف و تزلزل ارتش شاهنشاهی شود خودداری نمایند و از درج اخبار و اطلاعات تایید نشده جلوگیری گردد تا با این ترتیب ارتش بتواند در اجرای سیاست دولت وظایف محوله را با قاطعیت انجام داده و از ادامه بی نظمی در کشور جلوگیری نماید.»

احتمالا منظور رییس ستاد ارتش خبرهایی است که بدون ذکر منبع خبری و یا با نوشتن اینکه خبرنگار ما کسب اطلاع کرد، در مورد کشتار مردم توسط نظامیان درج می شود. از جمله خبری که در باره بدون دلیل به گلوله بستن مردمی که در صف خرید روزنامه بودند و کشته شدن چهار تن از آنان در تاریخ شانزدهم دی در روزنامه ها درج شد که در نتیجه فردای آن روز مردم برای تشییع کشته شدگان در فرح آباد ژاله و شهباز گرد هم آمدند. این خبر امروز تکذیب شد.

خسروداد: اگر بختیار مانع عزیمت شاه نشود با دست خود گور خود را کنده است

تیمسار خسروداد فرمانده هوانیروز در مصاحبه ای با روزنامه فرانسوی فیگارو گفت: » اعلیحضرت در نظر ندارند در این لحظه حتی برای استفاده از تعطیلات کشور را ترک کنند، چرا که اگر ایشان بروند کمونیست ها کشور را تصاحب خواهند کرد و ارتش هرگز این وضع را نخواهد پذیرفت. ارتش همچنین رژیمی را که توسط شاپور بختیار یا هر شخصیت دیگر از جبهه ملی رهبری شود عملا قبول نخواهد کرد.» تیمسار خسروداد افزود: » ارتش بخاطر منافع کشور شاه را می خواهد و اگر شاپور بختیار نتواند مانع از عزیمت اعلیحضرت بشود با دست خود گورش را خواهد کند. » این روزنامه همچنین نوشته است که شاه ایران اطمینان دارد که اگر با خارج شدن از کشور بختیار را تنها بگذارد، نخست وزیر جدید بوسیله روحانیون «جارو» خواهد شد.

شاه به سفیر انگلیس: شما نمی توانید مرا با سلاطین قاجار مقایسه کنید

آنتونی پارسونز سفیر انگلستان در ایران امروز برای آخرین بارو برای خداحافظی، در کاخ پادشاهی با محمد رضا شاه دیدار کرد. وی در حدود سه ماه دیدارهای مستمری را با شاه داشت. دیدارهای مشترک وی و سفیر آمریکا که به درخواست شاه ایران از شهریورماه ١٣٥٧ آغاز شده بود پس از آنکه انگلیسی ها از تایید اقدام شاه در تشکیل دولت نظامی خودداری کرده بودند قطع شده و شاه دیگر علاقه ای به حضور وی در مذاکرات مشترک نداشت. به گفته وی، شاه در این دیدار برخلاف گذشته خیلی آرام و بی خیال بود و حالت کسی را داشت که خود را از جریان حوادث کنار کشیده است. او در این دیدار به شاه می گوید هرگز تصور نمی کرد که در چنین آنتونى پارسونز اوضاع غم انگیزی از او خداحافظی کند. هنگام سخن گفتن، چشم های سفیرپر از اشک شد و اشک هایش را پاک کرد. به گفته سفیر انگلیس، سپس شاه مطالب خود را آغاز کرد و گفت که سه پیشنهاد مختلف به او شده است: یک، بماند و با قدرت و شدت عمل کند. دوم، به بندر عباس برود و دست ارتش را در غیاب خود باز بگذارد. سوم: کشور را ترک کند و کار را به دولت بختیار بسپارد. شاه نظر سفیر را در یاره این پیشنهادها پرسید و سفیر انگلیس گفت که ترجیح می دهد در این مورد اظهار نظری نکند، زیرا هر چه بگوید شاه آنرا یک توطئه انگلیسی تلقی خواهد کرد.

پس از اصرار شاه در دانستن نظر سفیر انگلیس، پارسونزمی گوید که این نظر شخصی وی است که در هر سه حالت، شاه بازنده است. وی می افزاید هر روز که شما بیشتر در کشور بمانید دولت بختیار بیشتر تحلیل خواهد رفت. اقدام نظامی نیز بی ثمر است. شاه در پاسخ می گوید که اگر موضوع مربوط به خود او بود تا ده دقیقه دیگر حرکت می کرد. اما تا پیش از تایید دولت بختیار از طرف پارلمان نمی تواند از کشور خارج شود. شاه در پایان این دیدار گفت: هنوز نمی تواند جواب قانع کننده ای برای این پرسش خود بیابد که چرا مردم پس از این همه کار که برای آنها کرده است، علیه او شوریدند؟ سفیر انگلیس پاسخ می دهد: علت اصلی این دگرگونی این است که شاه می خواست مردم ایران را به چیزی بدل کند که نبودند و این تعارض سرانجام آنها را به طغیانی تحت رهبری پیشوایان مذهبی که رهبران سنتی چنین حرکت هایی بودند وادار ساخت.

سفیر انگلیس سپس ازاتحاد ملاها، بازاری ها و طبقه روشنفکر در شورش علیه ناصرالدین شاه بر سر مسئله تنباکو و انقلاب مشروطه سخن گفته و با اشاره به رویدادهای اخیر و سیر انقلاب ایران می گوید که هرگز مردم ایران را دارای چنین روحیه و شجاعت و اعتقاد و انضباطی ندیده بوده و نمی تواند حالت اعجاب و تحسین خود را نسبت به آنها کتمان کند. شاه آنچه را که سفیر انگلیس در باره حرکت انقلابی مردم ایران و خصوصیات برجسته آنها بیان کرد تصدیق کرد ولی قیاس خود را با سلاطین قاجار نپذیرفت و گفت: من بیش از هر شاه دیگری در دو هزار سال گذشته برای ایران کار کرده ام، شما نمی توانید مرا با چنین اشخاصی مقایسه کنید. پارسونز می گوید، سپس وقت خداحافظی فرا رسید و شاه سفیر را تا دم در اتاقش بدرقه کرد.

حدود سى سال پس از اين واپسين ديدار، آنتونى پارسونز در يك مصاحبه گفت، كافى بود كه شاه فضاى سياسى را باز نمى كرد تا انقلابى رخ ندهد. و در آن صورت، اينك فرزند وى پادشاه بود و ايران نيز يكى از نيرومندترين كشورهاى جهان.

شریعتمداری: به قانون اساسی عمل شود

آیت الله شریعتمداری یکی از آیات عظام قم که همواره خواستار برقراری آزادی های سیاسی و اجرای قانون اساسی در کشور بوده و بدین خاطر از سیاست های دولت های وقت انتقاد می نموده است در مصاحبه ای با یک روزنامه انگلیسی که متن آن در کیهان چاپ شد گفت که استناد به قانون اساسی، حفظ رژیم کنونی نیست، چرا که تاکنون این قانون اساسی اجرا نمی شد و هدف ما از مبارزه همیشه اجرای قانون اساسی که ضامن حقوق ملت است بوده است.

آیت الله شریعتمداری معتقد است که اگر به قانون اساسی عمل شود اهداف انقلاب تحقق پیدا کرده است. آیت الله خمینی در پاسخ به سوال خبرنگار فایننشال تایمز که پرسید: آیت الله شریعتمداری گفته اند که قانون اساسی را می خواهند، پس ایشان طرفدار مشروطه پادشاهی است؟ گفت: من جمهوری اسلامی را به آرای عمومی می گذارم.

عزای ملی و خشونت در تبریز

به مناسبت اعلام عزای ملی در بیشتر شهرستانها برای تجلیل از شهدای راه آزادی مجالس ترحیم و مراسم یادبود برگزار شد و در اکثر شهرها مردم تظاهرات و راهپیمایی هایی گسترده برپا کردند. بزرگترین تظاهرات در شهر اصفهان صورت گرفت که در آن به نوشته روزنامه اطلاعات یک میلیون نفر در استادیوم تختی اجتماع کردند. راه پیمایی و تظاهرات در بیشتر شهرهای ایران آرام بود ولی در برخی شهرها به خشونت گرایید و عده ای کشته و مجروح شدند.

تبریز یک بار دیگر شاهد تظاهرات خشونت آمیز و کم سابقه ای بود که در جریان آن برخی سالن های سینما از جمله دریای نور، دیانا، ایران، آریا و شهر فرنگ، مغازه های مشروب فروشی، فروشگاه های تعاون شهر و روستا، کارخانه آبجو سازی ستاره، ساختمان اداره خدمات اجتماعی، اداره برزن شهرداری، هتل کارون، مغازه لاستیک فروشی آذری، شهرداری تبریز و چند خانه به آتش کشیده شد و به نود درصد شعبه های بانک های این شهر خسارت وارد آمد.

در تظاهرات امروز تبریز همچنین بیشتر تابلوهای راهنمایی و رانندگی و نیز پارکومترها از جا کنده شد و بنای یادبود میدان «کلکته چی» منهدم گردید. واحدهای آتش نشانی شهرداری، پایگاه هوایی و مراکز آموزش پشتیبانی در طی روز مبادرت به اطفای حریق می کردند ولی به علت کثرت اماکن آتش گرفته اینکار به تمامی انجام نمی گرفت و نتیجه چندانی نمی بخشید. در جریان تظاهرات تبریز وسایل و اسناد شعبه های بانک ها به وسط خیابان ریخته و آتش زده می شد، و به همین سبب در تمامی روز دود غلیظی آسمان تبریز را فرا گرفته بود.

منبع: سرزمین من

یادداشتهای دکتر سعید بشیرتاش

◄ روزشمار دولت بختیار – سه شنبه نوزدهم دی ماه ۱۳۵۷

◄ روزشمار دولت بختیار – یکشنبه هفدهم دی ماه ۱۳۵۷

_______________________________________________________________

مقالات منتشر شده الزاما نقطه نظر، بيانگر سياست و اهداف نشریۀ اینترنتی نهضت مقاومت ملی ایران نميباشند.

حق ويرايش اخبار و مقالات ارسالی برای هیئت تحریریۀ نشریه محفوظ است.

صفحه نخست ◄