نشریۀ اینترنتی نهضت مقاومت ملی ایران

N A M I R

صفحه نخست ◄

۶ ژانویه ۲۰۱۳

روزشمار دولت بختیار

سه شنبه نوزدهم دی ماه ۱۳۵۷

سعيد بشيرتاش

روزشمار يك انقلاب، كارى است كه چهار سال پيش [۲۰۰۹] به صورت مشترك با ابراهيم نبوى انجام دادم. روال كار اين بود كه دوره هايى از اين مجموعه را ابراهيم نبوى انجام مى داد و دوره هايى را نيز من. يكى از دوره هايى را كه من نوشتم، از ١٦ دى تا ٢٢ بهمن و مقارن با دوران نخست وزيرى شاپور بختيار است. در اينجا مى توانيد اين روزشمار را بخوانيد.

دکتر سنجابی: فرم ظاهرى نظام، جمهورى يا سلطنتى، مهم نيست

دکتر سنجابی در مصاحبه ای که امروز در جراید تهران چاپ شد، جریان دیدار خود با آیت الله خمینی را توضیح داد. دکتر کریم سنجابی دبیر کل جبهه ملی ایران گفت: » من ابتدا به عنوان یک مسلمان و یک ایرانی حضور حضرت آیت الله خمینی که امروز تمام حرکات ایران زیر نظر ایشان قرار دارد، رسیدم و گفتم همانطور که هر فرد مسلمان روزی چند بار خدا را به شهادت می گیرد. من خدا را به شهادت می گیرم که با هیچ سیاست خارجی بطور مستقیم یا غیر مستقیم ارتباط ندارم و در هیچ جمعیت سری یا غیر سری ارتباط ندارم و با مقامات دولتی و با دربار ایران گفتگو و مذاکره نکردم. برای این به اینجا آمده ام تا آنچه را تشخیص می دهم بیان کنم و موضع جبهه ملی را برای شما تشریح کنم.»

من این طرحدکتر سنجابی سه ماده را به خط خودم نوشتم و خدمتشان فرستادم. ایشان به خط خودشان واژه استقلال را به آن اضافه کردند. آنوقت امضا کردم و فردای آنروز فرستادم خدمتشان و گفتم این نوشته به عنوان سند خدمت شما بماند تا دستور العمل ما باشد. گفتند این سه ماده را اعلام کنید. من به حیاط بیرونی آمدم و در یک جمع صد نفری که آنجا حضور داشتند برای اولین بار این متن قرائت شد و با صدای تکبیر حضار بدرقه شد. ما در این اعلامیه گفتیم:

یک) سلطنت کنونی ایران با نقض مداوم قانون اساسی و اعمال ظلم و ستم و ترویج فساد و تسلیم در برابر سیاست های بیگانه فاقد پایگاه قانونی و شرعی است.

دو) جنبش ملی اسلامی ایران نمی تواند با وجود بقاء نظام سلطنتی غیر قانونی با هیچ ترکیب حکومتی موافقت نماید.

سه) نظام حکومت ملی ایران باید بر اساس موازین اسلام و دموکراسی و استقلال به وسیله مراجعه به آرای عمومی تعیین گردد.

سنجابی در بخش دیگری از سخنان خود در باره دولت بختیار گفت: » در مقابل این حرکت انقلابی پادشاه مستبد و حامیان بین المللی او اکنون دست به توطئه تازه ای زده و تصور نموده اند با استفاده از محکوم ترین وسایل تبلیغاتی و از طریق عناصر سازشکار با تغییر کابینه و ظاهرسازی های دیگر می توانند جنبش مردم میهن ما را منحرف سازند.» وی افزود:» ادامه نظام سلطنت استبدادی و غیر قانونی به هیچ وجه مورد قبول مردم ایران نیست و مادام که این وضعیت ادامه پیدا کند هیچ راه حلی برای خروج از بحران کنونی کشور متصور نمی باشد.

از سنجابی سوال شد اگر بعد از خروج شاه دولت حاضر دست به همه پرسی یا انتخابات آزاد بزند مورد موافقت شما خواهد بود یا نه؟ سنجابی گفت: » به هیچ وجه این دولت را برای انجام چنین انتخاباتی صالح نمی بینم.» وی در جای دیگری از سخنان خود گفت: » فرم ظاهری حکومت مورد نظر نیست، آنچه مهم است محتوای یک حکومت ملی است. چه بسا جمهوری ها هست که از سلطنت استبدادی مستبدتر است و چه بسا سلطنت هایی که بهتر از جمهوری است. بنا بر این آنچه را که طالبش هستیم حاکمیت ملی و یک حکومت مردمی واقعی است. در همین روز بخش هایی ازمصاحبه دکتر سنجابی با تلویزیون فرانسه نیز در جراید کشور درج شد. رهبر جبهه ملی در این مصاحبه گفته است: » پیوند بین جبهه ملی و روحانیون مخالف رژیم راه حل مناسبی برای ملت ایران است و هیچگونه خطری در بر ندارد.» وی افزود: » نود و هشت درسد ملت ایران مسلمانند و الزامن حکومت آن نیز باید اسلامی باشد و خیال می کنم در این مورد بین آنچه که من می گویم و آنچه که امام خمینی اظهار می دارند اختلاف زیادی وجود نداشته باشد.»

جبهه ملی: ملت ایران خواهان تغییرات بنیادی است

خبرنامه جبهه ملی ایران در شماره های ٥٩ هفدهم دی ماه و ٦٠ هجدهم دی ماه که امروز در سطح شهر پخش می گردید، مقالات اساسی خود را به حملات سنگین به یار سابق خود اختصاص داد و با شعارهایی چون «ننگ بر سازشکار خودفروخته»، «ملت ایران خواهان تغییرات بنیادی است، نه جابجایی مهره ها»، درمقالاتی زیر عنوان «دکتر بختیار، از آن طرف راه نیست» و «خیانت منطق نمی پذیرد»، عمل بختیار را به صحنه جنگ جمل و رو در رو قرار گرفتن طلحه و زبیر با امیر المومنین علی تشبیه کرده و نوشت: » آقای دکتر بختیار، موضع سیاسی شما جایی است شبیه و نظیر شریف امامی و ازهاری و هویدا و دیگران و اجرای تشریفات صدارت شما همان است که در باره سایر نخست وزیران تحقق یافته است… توفیق دکتر بختیار امری محال و ممتنع است.»

در مقاله جبهه ملی نوشته شد » هر کس از راه پاک و روشن نهضت منحرف شود به ملت خیانت کرده است و خیانت استدلال نمی پذیرد. سازشکاران همیشه برای سازش خود بهانه هایی دارند، بهانه هایی که عاشقان استقلال و آزادی بر آنها تف می اندازند(و نیز) بر چهره سازشکاران بهانه تراش…. دیوارهای خیابان های وطن پوشیده از قضاوت است. قضاوت خونخواهان و مرثیه سازان، قضاوت بازماندگان شهیدان و رای دهندگان راستین… بختیارها باید به خیابان های شهر بیایند تا طعم تلخ نفرت را بچشند… این انقلاب بزرگ ملت ایران چیزی نیست که به بازی گرفته شود… این انقلاب فقط و فقط سرنگونی نظام سلطنت استبدادی را می خواهد و این دقیقا همان چیزی است که رهبر پایدار و ثابت قدم ملت آیت الله العظمی خمینی بارها گفته است، آشکارا گفته است، سازشکار نمی خواهد، مقام طلب بزدل ریاکار نمی خواهد. این انقلاب تنها انهدام کامل نظام استبدادی زیر سلطه را می طلبد و بس.»

بازرگان: خدا خواست که کارتر خواستار آزادی سیاسی شد و مردم انقلاب کردند

مهندس بازرگان رییس هیئت اعزامی امام خمینی به تاسیسات نفت روز گذشته در اجتماعی از مردم شهر شیراز که به مناسبت عزای عمومی و به دعوت آیت الله دستغیب در مسجد جامع و صحن شاهچراغ گرد آمده بودند سخنرانی کرد. وی در این سخنرانی گفت که رژیم در تمام مدت حکومت خود فقط یک کار انجام داده و آن فشار و ظلم به مردم است. وی گفت: » در گذشته هم فعالیت هایی علیه رژیم صورت گرفته است، ولی در بیرون هیچ روزنه امیدی مشهود نبود. از آنجا که خداوند یار ماست اشتباهی رخ داد و آن هم از ناحیه خارج که کارتر باشد و آن هم مسئله حقوق بشر و آزادی سیاسی بود که که در ایران پیاده شود و آزادی مختصری به مردم دادند و مردم هم از این آزادی استفاده کرده و به پا خاستند تا با یاری خداوند به اینجا رسیدیم. حال آمریکا فکر این را کرده بود یا نه نمی دانم. در این نهضت به یک چیز احتیاج داشتیم و آن اتحاد روحانیت بود و این اتحاد حدود یک سال پیش، از مقاله ای سرچشمه گرفت که دستگاه منفور آن را جهت چاپ به روزنامه ها تحمیل کرد. البته روحانیت تشیع هرگز و هیچگاه با دولت ها رابطه خوبی نداشته و از دستگاه حکومت به عنوان دستگاه ظلم و فساد یاد می کرد ولی تا پیش از انتشار آن مقاله تحمیلی، یک حلت کناره گیری در روحانیت دیده می شد. حال انقلابی به وجود آمده که در نوع خود بی نظیر است.

هیئت اعزامی آيت الله خمینی به ریاست بازرگان دو روز پیش پس از ورود به شیراز در میان استقبال مردمی مستقیما به منزل آیت الله دستغیب رفته و همراه با روحانیون، در ساعت چهار و نیم عصر به پالایشگاه رفته مورد استقبال گرم کارکنان اعتصابی و گروه کثیری از مردم قرار گرفته بودند. مهندس بازرگان در یک سخنرانی در جمع حاضرین گفته بود که شاهرگ حیاتی دولت در دست کارگران صنعت نفت است. در ساعت شش بعد از ظهر پریشب نیز بیش از سی هزار تن از مردم که به دعت آیت الله دستغیب در صحن شاهچراغ گرد هم آمده بودند تا به سخنرانی اعضای هیئت گوش فرا دهند. حجت الاسلام هاشمی رفسنجانی از اعضای هیئت در این اجتماع به سخنرانی در باره حکومت اسلامی و تفاوت هایش با دولت فعلی پرداخت.

هایزر، نخستین گزارشات خود را به آمریکا فرستاد

ژنرال هایزر معاون فرماندهی کل ناتو، امروز در گزارشی به آمریکا نوشت که ارتش ایران برای دست زدن به کودتا آمادگی ندارد. به نظر هایزر بهتر است بین نظامیان و رهبران مذهبی رابطه بر قرار شود. وی همچنین نوشت، برای اولین بار در مدت طولانی ارتباطات وی با نظامیان ایرانی فرماندهان ارتش متحد به نظر می رسند. هایزر در گزارش پیشین خود نوشته بود که نگرانی عمده در ارتش ایران این است که فرماندهان ارشد هم همراه شاه یا به دنبال شاه کشور را ترک کنند و ارتش با از دست دادن کادر اصلی خود از هم بپاشد.

ژنرال هایزر در تاریخ چهارم ژانویه به ایران آمد. هایزر ماموریت دارد که موجبات همبستگی نیروهای مسلح و انتقال وفاداری و اطاعت آنها را از شاه به حکومت بختیار فراهم سازد. وی می بایست فرماندهان نظامی ایران را از ادامه پشتیبانی تدارکاتی آمریکا مطمئن سازد و از آنها بخواهد که وحدت و هماهنگی خود را در مراحل حساس عزیمت شاه از ایران و استقرار حکومت بختیار حفظ نمایند. به عبارتی دیگر ضمن حفظ انسجام ارتش مانع کودتای آنان شود. هایزر به قره باغی و دیگر فرماندهان ارتش ایران گفته است: » من از طرف پرزیدنت کارتر مامورم به شما بگویم و اطمینان بدهم که آمریکا از ارتش ایران پشتیبانی می کند و انتظار دارد که ارتش هم از دولت بختیار پشتیبانی کند.» وی با پیش کشیدن موضوع مسافرت شاه به فرماندهان نظامی گفته است: » نه تنها دولت آمریکا، بلکه دولت های اروپایی هم دیگر از شاه پشتیبانی نمی کنند و مصلحت این است که شاه به مسافرت برود.» با این همه اکثر فرماندهان ارتش با خروج شاه از کشور مخالفند.

در پی سفر هایزر به ایران ژنرال الکساندر هیگ فرمانده نیروهای پیمان آتلانتیک شمالی در اعتراض به این ماموریت از سمت خود استعفا کرد. وی بر این باور است که در مقابله با بحران ایران بیش از اندازه ملایمت نشان داده شده است. شاه در جریان ورود ژنرال هایزر قرار داده نشده بود و از طریق دیگران متوجه حضور وی در کشور گردید.

شاه، نه خبیث نه احمق

مارتین ولاکات، در مقاله اش در گاردین در تاریخ نهم ژانویه ١٩٧٩ نوشت: » خبرنگاری اخیرا از شاه پرسیده بود، بزرگترین خطایش چه بود. شاه با صدایی غمگین جواب داده بود » به دنیا آمدنم». شاه نه آدم خبیثی بود- اگرچه مسوول بسیاری خباثت ها بوده- و نه آدم احمقی، گرچه بی عقلی زیاد کرده.»

منبع: سرزمین من

یادداشتهای دکتر سعید بشیرتاش

◄ روزشمار دولت بختیار – چهارشنبه بیستم دی ماه ۱۳۵۷

◄ روزشمار دولت بختیار – دوشنبه هجدهم دی ماه ۱۳۵۷

_______________________________________________________________

مقالات منتشر شده الزاما نقطه نظر، بيانگر سياست و اهداف نشریۀ اینترنتی نهضت مقاومت ملی ایران نميباشند.

حق ويرايش اخبار و مقالات ارسالی برای هیئت تحریریۀ نشریه محفوظ است.

صفحه نخست ◄