نشریۀ اینترنتی نهضت مقاومت ملی ایران

N A M I R

صفحه نخست

 

 

۶ ژانویه ۲۰۱۳

روزشمار دولت بختیار

شنبه بیست و سوم دی ماه ۱۳۵۷

 

سعيد بشيرتاش

روزشمار يك انقلاب، كارى است كه چهار سال پيش [۲۰۰۹] به صورت مشترك با ابراهيم نبوى انجام دادم. روال كار اين بود كه دوره هايى از اين مجموعه را ابراهيم نبوى انجام مى داد و دوره هايى را نيز من. يكى از دوره هايى را كه من نوشتم، از ١٦ دى تا ٢٢ بهمن و مقارن با دوران نخست وزيرى شاپور بختيار است. در اينجا مى توانيد اين روزشمار را بخوانيد.

 

در کنار دریای مطهر آیت الله خمینی هر ناپاکی تطهیر می شود

خبرنامه جبهه ملی در مقاله ای زیر عنوان «در آمیختن خیانت و جسارت برای تهمت» که در شماره ٦٤ خود و به تاریخ امروز درج کرد به شدت به شاپور بختیار حمله کرد چرا که وی: «… در پوششی از تملق و چاپلوسی پیشوای راستین حضرت آیت الله العظمی خمینی مرجع عالیقدر جهان تشیع را در محاصره اطرافیانی ناصواب، ناباب، ناراست، کمونیست و گاه فاشیست اعلام نمود». در این مقاله عمل دکتر بختیار ناجوانمردی و صف شکنی نامیده شد که «جسارت چنین ادعای ناروا جز از عدم شناخت واقعیت ها حکایت دیگری ندارد» و اضافه شده است: «…در کنار آن دریای مطهر، آن کوه استواری و استقامت، آن پرهیز و بی نیازی، آن سمبل همه خواست های مردم مظلوم و ستمدیده میهن که همچون آفتاب درخشان فضای سرد و یخ بسته میهن را گرمی بخشید و همه عیارها را به سنجش گذارد، پاک و منزه و سالم نبود. کنار آن مبارک، هر ناپاکی تطهیر می شود، هر سنگی جواهر می گردد و هر ذات نا یافته ای، هستی می گیرد و هویت می یابد… آقای بختیار! آن معجزه گر که نبض جامعه را در دست دارد و حرکت و جنبش را با کلامی به سکون و مرگ،  و سکوت را با پیامی به خروش در زندگی بدل می سازد، بدترین ها در کنارش بهترین می شوند و قطره ای از دریای وجودش کافی است که همه نیرنگ ها را به صفا و صداقت و راستی بدل سازد و آن از خود تهی شدگانی که همه زندگی را در خدمت او نهاده اند، از این قاعده به دور نیستند…» آیت الله خمینی که در مقاله امروز جبهه ملی با آفتاب درخشان مقایسه شده، پس از غروب خورشید، امشب بر روی ماه دیده شد.

 

 مردم ایران عکس امام را در ماه دیدند

تصویر خمینی در ماهامشب، بیست و سوم دی ماه ١٣۵٧ پس از غروب خورشید و پدیدار شدن ماه، میلیون ها ایرانی موفق به دیدن تصویر آیت الله خمینی در کره ماه شدند. هیجان دیدن عکس آیت الله خمینی در ماه  باعث شد که مردم شهرهای ایران تا پاسی از نیمه شب بیدار بوده و در خیابان ها و پشت بام ها  به تماشای تصویر رهبر انقلابی خود در کره ماه بپردازند. مردم با دادن شعارهایی چون «مردم چه وقت خوابه ـ عکس امام تو ماهه» و «به کوری چشم شاه ـ عکس امام تو ماهه»، یکدیگر را به بیداری در طول شب و نگاه کردن به تصویر آیت الله خمینی در تنها قمر کره خاکی دعوت می کردند.

برخی افرادی که در حمام های عمومی بودند، با شنیدن این خبر در این فصل سرد، سراسیمه و با هیجان در حالی که تنها لنگی برتن داشته و لخت بودند از حمام ها بیرون آمده و به تماشای تصویر چهره امام در ماه پرداختند. نشست رهبران اعتصاب صنایع نفت به علت وقوع این حادثه بی سابقه ناتمام گذاشته شد و بهترین مهندسین صنایع نفت ایران که در بهترین دانشگاه های جهان فارغ التحصیل شده بودند نیز بر پشت بام محل برگزاری جلسه رفته و به دیدن عکس امام در ماه پرداختند. آنها این واقعه را معجزه ای الهی دانستند.

مردم ایران امشب را با شور، شعف، عشق و هیجان خاصی سپری کردند و در خیال خویش، بیش از هر زمانی خود را نزدیک و در ارتباط با خدا و نماینده اش امام خمینی احساس کردند. کسانی که علیرغم تلاش خود موفق به دیدن عکس امام در ماه نمی شدند اگر جرات بیان آن را داشتند متهم به ساواکی یا ارتشی بودن می شدند.

 

شورای سلطنت تشکیل شد

اسامی اعضای شورای سلطنت رسما امروز اعلام شد. این شورا تمامی وظایف و اختیارات مقام سلطنت را پس از خروج شاه  از کشوررا بر عهده خواهد داشت. در آخرین لحظات آقای علی اکبر سیاسی عضویت در شورا را نتوانست بپذیرد و بجای وی دکتر علی آبادی انتخاب شد. پیش از این شاه که خواهان تشکیل شورای سلطنت با حضور پنج نظامی و پنج غیر نظامی بود از دکتر امینی خواست که پنج عضو غیر نظامی را معرفی نماید. دکتر علی امینی نیز این درخواست را با آیت الله مطهری در میان گذاشت و وی پنج نفر آقایان محیط طباطبایی، یدالله سحابی، دکتر علی آبادی، دکتر ایزدی و مهندس مهد مینا را معرفی کردد.

در واقع تشکیل شورای سلطنت با اعضای انتخاب شده توسط آیت الله مطهری، طرحی بود که در اواخر محرم توسط گروهی از رهبران سیاسی، مذهبی انقلاب در تماس با سفارت آمریکا ارائه شد. آنها نگران به راه افتادن حمام خون بودند. به همین منظور طرحی را به سفارت آمریکا ارائه دادند که شورای سلطنت با شرکت رهبران معتبر سیاسی و نظامی تشکیل شود. شاه از صحنه خارج شده و شاید به یک مرخصی برود، سپس شورا یک دولت ائتلافی را منصوب کند تا تدارک یک انتخابات ملی سراسری فراهم گردد. در پایان آیت الله حسینعلی منتظری مامور شد که به پاریس برود و این برنامه را به عنوان وسیله ای برای جلوگیری از تقابل خونین به آیت الله خمینی ارائه دهد. این طرح عنوان شد، اما آیت الله خمینی از قبول آن امتناع ورزید و مذاکرات را حیله ای برای شکستن انقلاب تلقی نمود. بدین ترتیب شورای سلطنت با شرکت انقلابیون تشکیل نگردید.

آیت الله شریعتمداری، دکتر صدیقی، الهیار صالح و دکتر امینی نیز پیشنهاد عضویت در شورای سلطنت را رد کردند. دکتر سنجابی نیز شرط شرکت و ریاست بر این شورا را موافقت آیت الله خمینی دانست که آیت الله نیز آنرا تایید نکرد. دکتر یزدی گفته است که دکتر علی آبادی پس از پذیرفتن عضویت در شورای سلطنت، همان موقع استعفای کتبی خود از شورای سلطنت را نیز به طور خصوصی به شورای انقلاب داده تا هر زمان که لازم دانسته شد منتشر شود. اسامی اعضای شورای سلطنت به شرح زیر اعلام شد: شاپور بختیار نخست وزیر، محمد سجادی رییس مجلس سنا، جواد سعید رییس مجلس شورای ملی، علیقلی اردلان وزیر دربار، ارتشبد عباس قره باغی رییس ستاد بزرگ ارتشتاران، دکتر علی آبادی، محمد وارسته، سید جلال تهرانی و عبدالله انتظام.

 

دیدار بی سابقه فرماندهان ارتش و نخست وزیر با شاه

قره باغی در خاطراتش گفت، در پی درخواست شاپور بختیار، شاه تمامی فرماندهان نیروها را امروز به کاخ نیاوران دعوت کرده تا از آنان بخواهد که در غیاب وی از شاپور بختیار نخست وزیر قانونی پشتیبانی نماید. در این جلسه که در ساعت یازده صبح امروز تشکیل شد علاوه بر شاه و نخست وزیر، ارتشبد قره باغی رییس ستاد ارتش، ارتشبد طوفانیان جانشین وزارت جنگ و رییس صنایع نظامی، سپهبد بدره ای فرمانده نیروی زمینی و رییس گارد جاویدان، سپهبد ربیعی فرمانده نیروی هوایی و دریاسالار حبیب اللهی فرمانده نیروی دریایی حضور داشتند.

چنین جلسه ای تا آن تاریخ بی سابقه بود و نخست وزیر بدین ترتیب فرماندهی ارتش ایران را بر عهده می گرفت. به گفته بختیار، شاه در این نشست گفت: » بختیار پذیرفته است در شرایطی که همه می دانند مشکل است، کابینه ای تشکیل دهد. چون تصمیم گرفته ام سفری به خارج بکنم باید بدانید که همه شما تحت نظارت او هستید. اگر مسئله ای پیش بیاید که حل اش فقط در صلاحیت من باشد، او می تواند با اعضای شورای سلطنت به شور بنشیند و با من موضوع را در میان بگذارد و نتیجه را به شما اطلاع دهد. ولی در مورد تمام مسایل دولتی شخص بختیار است که تصمیم می گیرد.»

روزنامه اطلاعات به تاریخ ٢٤ دی، علت تشکیل این جلسه را نگرانی های شاپور بختیار از وقوع یک کودتا در صورت خروج شاه از کشور می داند و می نویسد: » به شاه ایران در دیداری که  فرماندهان ارتش با او داشتند پیشنهاد شد که برای بازگرداندن قدرت مطلق به مقام سلطنت از نیروهای مسلح ٤٣٠ هزار نفری ایران استفاده شود.» اما شاه فکر هر گونه کودتایی را رد کرد و با تاکید فراوان  به فرماندهان ارتش گفت: » کودتا به معنی ادامه خونریزی دهشتناکی است که در جریان یک سال گذشته بیش از هزار و پانصد کشته به بار آورده است.»

 

نه شاه می خوایم نه شاپور!

هفته نامه ایرانشهر، که به سردبیری احمد شاملو در لندن منتشر می شود، در شماره سیزده خود که روز ٢٩ دیماه ١٣٥٧ منتشر شد، شعری  با نام » د. روزیک» با عنوان » نه شاه می خوایم نه شاپور» به چاپ رساند. شاملو در مقدمه اين شعر -كه شباهت زيادى به سبك خود وى دارد- نوشت:

» خواننده ای به هنگام حمله دانشجویان به کاخ مادر شاه در کالیفرنیا و غیبت او نتیجه می گیرد که » ننه اشرف» در آغاز سال میلادی سراغ فالگیرها رفته است و می نویسد: ننه اشرف وارد یکی از موسسات فالگیری که با گذاردن پنجه هیولا مردم را برای اطلاع از آینده به درون می خوانند، می شود و از آنها می خواهد که کف او را ببینند. کف بین که دست او را در دست می گیرد بلافاصله با احساس اینکه دست مرده ای را در دست دارد، آن را رها می کند، ولی چون از پول فراوان ننه اشرف هم نمی تواند بگذرد، اول دستکشی دست می کند و سپس دوباره دست او را می گیرد و پس از کمی تامل می گوید:

 

ننه اشرف اوضاع خرابه/ افکار پسرت سرابه

گرچه خیلی یکدنده س/ کلک کارش کنده س

راستی که فاله/ رفتنش حتما امساله

طالعش به برج ریقه/ فاصله اش با مردم عمیقه

مردم خیلی کینه دارن/ کینه دیرینه دارن

دخلشو دیگه در می آرن/ در دیزی را میذارن

بروبیا بیفایدس/ کارای سیا بیقاعدس

از ایران آواره می شه/ ذلیل و بیچاره می شه

خودش گم و گور می شه/ وارثش شاپور می شه

دیگه بختش برگشته/ تاج و تختش برگشته

کاخش ویرونه می شه/ خودش دیوونه می شه

وقتی به کار تر می زنه/ سری به کارتر می زنه

اما دیگه دیر شده/ دچار بواسیر شده

اما اینا کور خوندن/ خیلی از حساب دور موندن

ملت ایران داد می زنه/ همه جا فریاد می زنه

شاه ندادیم شاپور بگیریم/ لوچ ندادیم کور بگیریم

می خواین بازم گول بزنین/ دوباره بامبول بزنین

چه از نزدیک چه از دور/ نه شاه می خوایم نه شاپور

هیچکدومو نمی خوایم/ هر دوش مال عمو سام.

 

منبع: سرزمین من

یادداشت‌های دکتر سعید بشیرتاش

روزشمار دولت بختیاریکشنبه بیست و چهارم دی ماه ۱۳۵۷

روزشمار دولت بختیارجمعه بیست و دوم دی ماه ۱۳۵۷

_______________________________________________________________

مقالات منتشر شده الزاما نقطه نظر، بيانگر سياست و اهداف نشریۀ اینترنتی نهضت مقاومت ملی ایران نميباشند. 

حق ويرايش اخبار و مقالات ارسالی برای هیئت تحریریۀ نشریه محفوظ است.